ευθύνεται για Ψυχική Οδύνη
χωρίς ανώτατο όριο
αποφάσεις Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων
ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΕΕ C 22/2012
Εφόσον η Ψυχική Οδύνη προβλέπεται από τον εθνικό νομοθέτη τότε αυτή περιλαμβάνεται στην υποχρεωτική
ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και ισχύουν και για αυτή τα ισχύοντα ελάχιστα όρια
υποχρεωτικής ασφάλισης.
Σχόλια – Παρατηρήσεις Υπό Ηλία Ι. Κλάππα, Δικηγόρου Πειραιά
Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ, πρώην ΔΕΚ) με δύο πρόσφατες αποφάσεις του που δημοσίευσε
την ίδια ημέρα (24-10-2013) έκρινε οριστικά ότι η θέσπιση από τον εθνικό νομοθέτη ανώτατου ποσού
για το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης κατώτερου από τα
θεσπιζόμενα από κοινοτική οδηγία ελάχιστα όρια υποχρεωτικής κάλυψης, παραβιάζει ευθέως το κοινοτικό δίκαιο.
Το θέμα αυτό έχει τεράστια σημασία για πολλές χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αντίθετες
νομοθετικές ρυθμίσεις, αλλά και για την Ελλάδα.
Ειδικότερα, το ΔΕΕ επιλήφθηκε του κρίσιμου αυτού θέματος μετά τα προδικαστικά ερωτήματα που
του υπέβαλαν, αφενός, δικαστήριο της Λετονίας στην υπόθεση Drozdovs κατά της ασφαλιστικής
εταιρείας Baltikums (υπόθεση C-277/12) και αφετέρου, δικαστήριο της Σλοβακίας στην υπόθεση
Haasova κατά Petrik κα (υπόθεση C-22/12).Η σημασία των υποθέσεων αποδεικνύεται και από
τις παρεμβάσεις που έκαναν στις ανοιγείσες δίκες, κυβερνήσεις τρίτων κρατών μεταξύ των οποίων και
η γερμανική κυβέρνηση αλλά και η Ευρωπαική Επιτροπή.
Το ΔΕΕ θέλοντας να επιδείξει την αποφασιστικότητά του να επιλύσει οριστικά το θέμα αυτό
με ενιαίο τρόπο που να μην αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης στον εθνικό νομοθέτη αλλά και στα
εθνικά δικαστήρια να επανέλθουν επί του θέματος, παρότι επιλήφθηκε σε διαφορετικό χρόνο των
προδικαστικών ερωτημάτων, εξέδωσε τις δύο αποφάσεις του ταυτόχρονα την ίδια ημέρα και
τις συνόδευσε, μάλιστα, με κοινό ανακοινωθέν τύπου που αναφέρει ότι « εφόσον τα μέλη της
οικογένειας του θύματος τροχαίου ατυχήματος έχουν, κατά την εθνική νομοθεσία, το δικαίωμα να
ζητήσουν χρηματική ικανοποίηση για τη ψυχική οδύνη που έχουν υποστεί, η εν λόγω χρηματική
ικανοποίηση πρέπει να καλύπτεται από την ασφάλιση του οχήματος. Σε μια τέτοια περίπτωση,
τα κατώτατα όρια που προβλέπει η νομοθεσία της Ένωσης για τις σωματικές βλάβες ισχύουν και για την
ψυχική οδύνη»
Με τις αποφάσεις του αυτές, το ΔΕΕ ακολουθεί την πάγια νομολογία του σύμφωνα με την οποία,
ο μεν εθνικός νομοθέτης έχει τη δικαιοδοσία να καθορίσει τις περιπτώσεις αποζημίωσης (έκταση αποζημίωσης)
στο πλαίσιο της αστικής ευθύνης του ασφαλισμένου, πλην όμως τα θέματα που αφορούν την υποχρεωτική
ασφάλιση της αστικής ευθύνης συμπεριλαμβανομένου του ύψους της ασφαλιστικής κάλυψης, ρυθμίζονται
αποκλειστικά από τον κοινοτικό νομοθέτη.
Κατά συνέπεια, εφόσον το εθνικό δίκαιο αναγνωρίζει δικαίωμα χρηματικής ικανοποίησης
λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, για τις βλάβες αυτές, οι οποίες συγκαταλέγονται
στις σωματικές βλάβες κατά την έννοια της δεύτερης κοινοτικής οδηγίας (84/05/ΕΟΚ),δεν
επιτρέπεται ο εθνικός νομοθέτης να θεσπίσει ανώτατα ποσά αποζημίωσης χαμηλότερα από
τα όρια που έχουν θεσπιστεί από την κοινοτική οδηγία.
Σημειώνεται ότι στην ίδια κρίση έχει καταλήξει ο Άρειος Πάγος ήδη από το 1993, όταν με την απόφαση
9/1993 της Ολομελείας του έκρινε ότι «το Επικουρικό Κεφάλαιο είναι υποχρεωμένο, εντός των κατωτάτων
ορίων των ασφαλιστικών ποσών, να αποκαταστήσει και τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή
ψυχικής οδύνης»
Υπό το φως των αποφάσεων αυτών, η πρόσφατη και ιδιαιτέρως επικριθείσα διάταξη του άρθρου
4 νομος 4092/2012 που τροποποίησε το άρθρο 19 πδ 237/1986, με την οποία θεσπίστηκε, μεταξύ άλλων,
ανώτατο όριο 6.000 Ευρώ ανά δικαιούχο στην υποχρέωση αποζημίωσης του Επικουρικού Κεφαλαίου
για χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, παραβιάζει προδήλως το κοινοτικό δίκαιο.
Συνεπώς, απαιτείται, αφενός, να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση για την τροποποίησή της ώστε
να εναρμονιστεί με το κοινοτικό δίκαιο και, αφετέρου, μέχρι την τροποποίησή της, πρέπει
να κρίνεται ανεφάρμοστη από τα επιλαμβανόμενα κάθε φορά δικαστήρια, τα οποία
δεσμευόμενα από τις αποφάσεις του ΔΕΚ υποχρεούνται να την κρίνουν αντίθετη με το κοινοτικό δίκαιο.
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα)
της 24ης Οκτωβρίου 2013 (*)
«Υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων –
Οδηγία 72/166/ΕΟΚ – Άρθρο 3, παράγραφος 1 – Οδηγία 90/232/ΕΟΚ – Άρθρο 1 – Τροχαίο ατύχημα –
Θάνατος επιβάτη – Δικαίωμα αποζημιώσεως του συζύγου και του ανηλίκου τέκνου – Μη υλική βλάβη
– Χρηματική ικανοποίηση – Κάλυψη από την υποχρεωτική ασφάλιση»
Στην υπόθεση C‑22/12,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως βάσει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Krajský
súd v Prešove (Σλοβακία) με απόφαση της 8ης Νοεμβρίου 2011, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο
στις 17 Ιανουαρίου 2012, στο πλαίσιο της δίκης
Katarína Haasová
κατά
Rastislav Petrík,
Blanka Holingová,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (δεύτερο τμήμα),
συγκείμενο από τους R. Silva de Lapuerta, πρόεδρο τμήματος, J. L. da Cruz Vilaça, Γ.
Αρέστη, J.-C. Bonichot και A. Arabadjiev (εισηγητή), δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: N. Jääskinen
γραμματέας: A. Calot Escobar
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– η Σλοβακική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την B. Ricziová,
– η Γερμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον T. Henze και τη J. Kemper,
– η Εσθονική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τη M. Linntam,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον A. Tokár,
αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 11ης Ιουλίου 2013,
εκδίδει την ακόλουθη
ΠΗΓΗ
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ σχολιάστε κόσμια